راهێنانی بەخۆڕایی بۆ تاقیکردنەوەی هاوڵاتیبوونی ئوسترالیا بە زمانەکەی خۆت

بەشی بەهاکانی ئوسترالی گرنگترین بەشی تاقیکردنەوەی هاوڵاتیبوونە. بەپێچەوانەی بەشەکانی تر کە دەکرێت هەندێک پرسیار هەڵەی تێدا بکەیت، دەبێت هەموو پێنج پرسیارەکانی بەها بە دروستی وەڵام بدەیتەوە بۆ دەرچوون، بێ گوێدانە نمرەی گشتیت.

1. بەها سەرەکیەکان بە قووڵی تێبگە

بەهاکانی ئوسترالی تەنها چەمکی لەبەرکراو نین - ئەمانە بنەمای ڕێبەرین بۆ کۆمەڵگای ئوسترالی. پێنج بواری سەرەکی کە دەبێت زاڵیان بیت ئەمانەن:

• ئازادی قسەکردن و دەربڕین: مافی دەربڕینی بۆچوونەکانت، بەڵام بە بەرپرسیارێتی کە زیان بە کەسانی تر نەگەیەنیت یان هانی توندوتیژی نەدەیت.
• ئازادی ئایین: ئوسترالیا هیچ ئایینێکی فەرمی نیە، و یاساکانی ئایینی هیچ پێگەیەکی یاسایی نیە.
• یەکسانی پیاوان و ژنان: هەردوو ڕەگەز مافی یەکسان و دەرفەتی یەکسانیان هەیە لە هەموو لایەنەکانی ژیاندا.
• یەکسانی دەرفەت: هەموو کەسێک شایەنی 'دەرفەتێکی دادپەروەرانە' یە، بێ گوێدانە پاشخانیان.
• یاسا بە سەروەری: هەموو کەسێک دەبێت پابەندی یاساکانی ئوسترالی بن، لەوانە سەرکردە ئایینی و کۆمەڵایەتیەکان.

2. راهێنان لەسەر پرسیارە دۆخ-بنەماکان بکە

پرسیارەکانی بەها زۆرجار دۆخی ژیانی ڕاستەقینە پیشان دەدەن. بۆ نموونە: "ئایا بەکارهێنانی توندوتیژی بۆ ناچارکردنی کەسێک بۆ گۆڕینی بیروڕای سیاسی دروستە؟" وەڵامەکە هەمیشە نەخێرە - توندوتیژی هەرگیز لە دیموکراسیی ئوسترالیدا پەسەند نیە.

3. ئاگاداری لە وتەی بێ گومان بە

پرسیارەکان بە وشەگەلی وەک "هەمیشە"، "هەرگیز"، "هەموو"، یان "دەبێت" زۆرجار بنەما بنەڕەتیەکان تاقی دەکەنەوە. بۆ نموونە، "هەموو ئوسترالیەکان دەبێت یاسای ئوسترالی پەیڕەو بکەن" ڕاستە - بێ هیچ جیاوازیەک.

٤. تێگەیشتن لە کۆنتێکست

هەندێک پرسیار تاقی دەکەنەوە کە ئایا تێدەگەیت بەهاکانی ئوسترالی بە گشتی جێبەجێ دەبن. بۆ نموونە، توندوتیژی خێزانی یاساغە بێ گوێدانە پاشخانی کلتووری یان باوەڕی ئایینی.

٥. بەکارهێنانی شێوازی ڕاهێنان

تاقیکردنەوە ڕاهێنانیەکانمان بەشی بەهاکان بە ڕوونی دیاری دەکەن و ڕوونکردنەوەی وردیان پێدەدەن. ئەم پرسیارانە بە دووبارەکردنەوە ڕاهێنان بکە تاوەکو بتوانیت هەر جارەی بە متمانەوە وەڵامیان بدەیتەوە.

بیرت بێت: تەنانەت وەرگرتنی 19/20 لە تاقیکردنەوەکەدا واتای شکست دەگەیەنێت ئەگەر یەک پرسیاری بەها هەڵە بکەیت. ئەم بەشە ئەو سەرنجەی پێ بدە کە شایستەیەتی!

کاتێک سارا چن لە مانگی تەمموزی ساڵی ٢٠٢٢ لە شانگھای بۆ میلبۆرن گەیشت، تەنها زاراوە سەرەتاییەکانی ئینگلیزی دەیزانی. ئەمڕۆ، ئەو هاوڵاتیەکی شانازیکەری ئوسترالیایە کە تاقیکردنەوەی هاوڵاتیبوونی لە یەکەم هەوڵدا بەسەرکەوتوویی تێپەڕاند. گەڕانی ئەو دەرسی بەنرخ بۆ هەر کەسێک ئامادەدەبێت بۆ تاقیکردنەوەکە پێشکەش دەکات.

بەربەستەکان

"دەمتوانی قاوە داوا بکەم و ڕێنمایی بپرسم، بەڵام تێگەیشتن لە یاسا و حکومەتی ئوسترالی وەک شتێکی مەحاڵ دیار بوو،" سارا بیری دەهێنێتەوە. "تاقیکردنەوەی هاوڵاتیبوون وەک سەرکەوتن بەسەر چیای ئیڤرست دەچوو."

ستراتیژی

سارا ڕێبازێکی سێ قۆناغی داڕشت:

قۆناغی ١: بنەما (مانگەکانی ١-٦)

• تۆمار بوو لە پۆلە ئینگلیزیە بەخۆڕاییەکان لە کتێبخانەی ناوچەکەی خۆی
• ڕۆژانە هەواڵی ئۆسترالی بە ژێرنووس بینی
• پەیوەندی کرد بە کۆمەڵەی گفتوگۆ بۆ کۆچبەرانی نوێ
• پلاتفۆرمەکەمان بەکارهێنا بۆ خوێندنەوەی پرسیارەکان یەکەم جار بە چینی، دواتر بە ئینگلیزی

قۆناغی ٢: خوێندنی ورد (مانگەکانی ٧-١٢)

• کتێبی سەرچاوەی فەرمی بەشەکان بە بەش خوێندەوە
• تاقیکردنەوەی ئامادەکاری هەفتانە ئەنجامدا، بەدواداچوونی باشتربوون
• کارتی زانیاری بۆ چەمکە سەختەکان دروستکرد
• لەگەڵ دراوسێ ئۆسترالیەکانی گفتوگۆی بەهاکانی ئۆسترالی کرد

قۆناغی ٣: ئامادەکاری تاقیکردنەوە (مانگەکانی ١٣-١٨)

• تاقیکردنەوەی ڕۆژانەی ئامادەکاری تەنها بە ئینگلیزی
• سەرنجی خستە سەر پرسیارەکانی بەها تا گەیشتن بە تەواوی
• مەرجەکانی تاقیکردنەوەی لە ماڵەوە شیکردەوە
• متمانەی بە خۆی بەهۆی دووبارەکردنەوەوە بنیات نا

ئەنجام

سارا بە ١٨/٢٠ سەرکەوت، هەموو پرسیارەکانی بەهاکانی بە دروستی وەڵامدانەوە. "پاڵپشتی فرە زمانی لە سەرەتادا زۆر گرنگ بوو،" دەڵێت. "تێگەیشتن لە چەمکەکان بە زمانی چینی سەرەتا، فێربوونی زاراوەکانی ئینگلیزی زۆر ئاسانتر کرد."

سەرەکیترین ڕێنماییەکانی سارا

• "پەلە مەکە - بنیاتنانی شارەزایی زمان کات دەویست"
• "ئامرازەکانی وەرگێڕان بە هێندانەوە بەکاربهێنە - وەک پردێک، نەک کۆڵەکەیەک"
• "خۆت تێهەڵکێشی کلتوور و میدیای ئۆسترالی بکە"
• "پرسیارەکانی بەها ئەنجام بدە تا ببنە شتێکی سروشتی"
• "باوەڕ بە خۆت بکە - ئەگەر من توانیم، تۆش دەتوانیت!"

ئەمڕۆ، سارا وەک ڕاوێژکار بۆ کۆچبەرانی نوێ کاری خۆبەخشی دەکات، یارمەتی دەدات ئەوان گەڕانی هاوڵاتیبوونی خۆیان بناسن. چیرۆکەکەی دەریدەخات کە بە پابەندی و سەرچاوەی گونجاو، هەر کەسێک دەتوانێت خەونی ئوسترالی خۆی بهێنێتە دی.

تێگەیشتن لە دیموکراسیەتی ئوسترالی بۆ تاقیکردنەوەی هاوڵاتیبوون و بەشداریکردنی تەواو لە کۆمەڵگای ئوسترالی زۆر گرنگە. ئەم ڕێبەرە چەمکە سەرەکیەکان دەخاتەڕوو کە دەبێت بیانزانیت.

سیستەمی وستمنستەر

ئوسترالیا سیستەمی وستمینستری لە بەریتانیاوە وەرگرتووە، بەڵام ئێمە بە شێوەیەکی تایبەتی خۆمان گۆڕیومانە. تایبەتمەندیە سەرەکیەکان بریتین لە:

• دیموکراسی پەرلەمانی: هاوڵاتیان نوێنەران بۆ پەرلەمان هەڵدەبژێرن
• پاشایەتی دەستووری: پاشا سەرۆکی دەوڵەتە، نوێنەرایەتی دەکرێت لەلایەن پارێزەری گشتی
• فیدراسیۆن: دەسەڵات لە نێوان حکومەتە فیدراڵ و هەرێمیەکان دابەش دەکرێت
• حکومەتی بەرپرس: وەزیران بەرپرسن لە بەردەم پەرلەمان

چۆن پەرلەمان کار دەکات

پەرلەمانی ئوسترالی پێک دێت لە:

• ئەنجوومەنی نوێنەران (خانەی خوارەوە): ١٥١ ئەندام هەڵبژێردراو لە ناوچە هەڵبژاردنەکان
• سەنا (خانەی سەرەوە): ٧٦ سەناتۆر نوێنەرایەتی ویلایەت و هەرێمەکان دەکەن
• تاج: نوێنەرایەتی کراو لەلایەن گەورە فەرمانداری گشتی کە مۆڵەتی سەلتەنەتی بۆ یاساکان دەدات

دروستکردنی یاساکان

پڕۆسەی دروستکردنی یاسا دیموکراسیەت لە کردەوەدا پیشان دەدات:

1. پڕۆژە یاسایەک دەخرێتە بەردەم پەرلەمان
2. لە هەردوو خانەدا تاوتوێ دەکرێت
3. گۆڕانکاری دەکرێت
4. هەردوو خانە دەبێت پڕۆژە یاساکە پەسەند بکەن
5. گەورە فەرمانداری گشتی مۆڵەتی سەلتەنەتی دەدات
6. پڕۆژە یاساکە دەبێت بە یاسا (یاسایەک)

جیاکردنەوەی دەسەڵاتەکان

دەسەڵات دابەش دەکرێت بۆ ڕێگری لە خراپ بەکارهێنان:

• یاسادانان (پەرلەمان): یاسا دادەنێت
• جێبەجێکردن (حکومەت): یاساکان جێبەجێ دەکات
• دادوەری (دادگاکان): یاساکان شی دەکاتەوە

مافەکان و بەرپرسیارێتیە دیموکراتیەکانت

مافەکان:

• دەنگدان لە هەڵبژاردنە فیدراڵ و ویلایەتییەکان
• بۆ پەرلەمان بوەستیتەوە
• بیروڕای سیاسی بە ئازادی دەربڕیت
• بە ئاشتی ناڕەزایی دەربڕیت

بەرپرسیارێتیەکان:

• تۆمارکردن بۆ دەنگدان (ناچاری)
• دەنگدان لە هەڵبژاردنەکان (ناچاری)
• خزمەت لە دادگا ئەگەر بانگ کرایت
• ڕێزگرتن لە مافە دیموکراتییەکانی خەڵکی تر

خاڵە سەرەکیەکانی تاقیکردنەوە

• دەنگدان مافێک و بەرپرسیارێتییەکی هاوکاتە
• ئوسترالیا دیموکراسییەکی نوێنەرایەتی کراوە
• دەستوور تەنها بە ڕیفراندۆم دەکرێت بگۆڕدرێت
• یاساکان بە یەکسانی بۆ هەموو خەڵک دەگونجێن
• بەشداری سیاسی ئاشتیانە هانی دەدرێت

تێگەیشتن لەم چەمکانە یارمەتی دەدات بۆ تێگەیشتن لەوەی بۆچی دیموکراسیەت یەکێکە لە بەها سەرەکیەکانی ئوسترالیا و چۆن دەتوانیت بەشداری لە داهاتووی نیشتمانەکەمان بکەیت.

دوای شیکردنەوەی هەزاران ئەنجامی تاقیکردنەوەی ئامادەکاری، ئەو هەڵەیانەمان دیاری کردووە کە وا دەکەن خەڵک لە تاقیکردنەوەی هاوڵاتیبوون بکەون. ئەمە چۆن دووری لێ بگریت:

١. کەمتەرخەمی لە پرسیارەکانی بەهاکان

هەڵەکە: مامەڵەکردن لەگەڵ پرسیارەکانی بەها وەک هەر پرسیارێکی تر.

چارەسەرەکە: بیرت بمێنێتەوە، دەبێت هەموو ٥ پرسیارەکانی بەها بە دروستی وەڵام بدەیتەوە. تەنانەت ئەگەر ١٩/٢٠ بەدەست بهێنیت بەڵام یەک پرسیاری بەها هەڵە بکەیت، دەکەویت. ئەم پرسیارانە ڕاهێنان بکە تاکو هەرگیز هەڵەیان تێدا نەکەیت.

٢. تێکەڵکردنی ئاستەکانی حکومەت

هەڵەکە: تێکەڵکردنی بەرپرسیارێتیەکانی حکومەتی فیدراڵ، ویلایەت و خۆجێیی.

چارەسەرەکە: نەخشەیەکی زەینی ڕوون دروست بکە:

• فیدراڵ: بەرگری، کۆچ، دراو، پەیوەندی دەرەکی
• ویلایەت: قوتابخانەکان، نەخۆشخانەکان، پۆلیس، ڕێگاکان
• خۆجێیی: کۆکردنەوەی زبڵ، ڕێگا خۆجێیەکان، مۆڵەتی بیناسازی

٣. هەڵەکردن لە بەروارەکان

هەڵەکە: تێکەڵکردنی بەروارە گرنگەکانی مێژوو.

چارەسەرکردن: سەرنج بده تەنها لەسەر بەروارە سەرەکیەکان:

• ١٧٨٨ - یەکەم کەشتی دەگات (٢٦ ژانویە)
• ١٩٠١ - یەکگرتن (١ ژانویە)
• ١٩٦٧ - ڕیفراندۆم سەبارەت بە خەڵکی بومی

٤. تێنەگەیشتن لە 'ئازادی'

هەڵەکە: بیرکردنەوەی ئەوەی ئازادی واتا بێ سنوور.

چارەسەرکردن: بیرت بمێنێتەوە ئازادیەکان بەرپرسیارێتیشیان پێوەیە:

• ئازادی قسەکردن شامیلی قسەی ڕقەنۆکانە نابێت
• ئازادی ئایینی بەسەر یاسای ئوسترالی زاڵ نابێت
• ئازادی کۆبوونەوە شامیلی گرووپە نایاساییەکان نابێت

٥. پەلەکردن لە وەڵامدانەوەی پرسیارەکان

هەڵەکە: خوێندنەوەی پرسیارەکان بە وردی نەکردن.

چارەسەرکردن: ئاگاداری وشە سەرەکیەکان بە "نا"، "بەجگەلە"، "هەموو"، "دەبێت" بە. ئەمانە زۆرجار واتای تەواوی پرسیارەکە دەگۆڕن.

٦. زیادەڕۆیی لە خوێندنەوەی وردەکاریی بچووک

هەڵەکە: لەبەرکردنی هەموو سەرۆک وەزیران یان کەسایەتیە بچووکەکانی مێژوو.

چارەسەرکردن: سەرنج بده لەسەر:

• یەکەم سەرۆک وەزیران (ئیدموند بارتۆن)
• یەکەم پارێزگار (ئارتور فیلیپ)
• دەسکەوتە گرنگەکان (وەک هاوارد فلۆری پینیسیلین)

٧. پشتگوێخستنی ئینگلیزیی ئۆسترالی

هەڵەکە: تێنەگەیشتن لە زاراوەکانی ئوسترالیا.

چارەسەرکردن: زاراوە سەرەکیەکان فێربە:

• "فەیر گۆ" = دەرفەتی یەکسان
• "مەیتشیپ" = یارمەتیدانی یەکتر، بەتایبەت لە کاتی سەختدا
• "بوش" = ناوچە گوندی/دوورەدەستەکان

٨. بەڕێوەبردنی خراپی کات

هەڵەکە: کاتی زۆر بەسەر پرسیارە سەختەکاندا بەفیڕۆدان.

چارەسەرکردن: تۆ 45 خولەکت هەیە بۆ 20 پرسیار - واتە زیاتر لە 2 خولەک بۆ هەر پرسیارێک. ئەگەر گیرت، نیشانەی پرسیارەکە بکە و دواتر بگەڕێوە.

٩. بەکارنەهێنانی سەرچاوەکانی ڕاهێنان

هەڵەکە: تەنها خوێندنەوەی پەڕتووکی سەرچاوە بەبێ تاقیکردنەوەی زانیاری.

چارەسەرکردن: بە بەردەوامی تاقیکردنەوەی ئامادەکاری بکە بۆ دیاریکردنی بوارە لاوازەکان. پلاتفۆرمەکەمان پێشکەوتنت دەپێوێت و بابەتەکان دەستنیشان دەکات کە پێویستیان بە خوێندنی زیاترە.

١٠. پەرۆشی ڕۆژی تاقیکردنەوە

هەڵەکە: هێشتنەوەی دڵەڕاوکێ کاریگەری لەسەر کارکردن.

چارەسەرکردن:

• زوو بگەن بۆ ئەوەی پەلەپەل نەکەن
• بەڵگەنامە پێویستەکان بهێنن
• هەناسەی قووڵ بدە پێش دەستپێکردن
• بیرت بێت: دەتوانیت دووبارەی بکەیتەوە ئەگەر پێویستی کرد

پێشنیاری کۆتایی: سەرکەوتن دێت لە تێگەیشتن، نەک تەنها لەبەرکردن. تاقیکردنەوەکانی ئامادەکاریمان بەکاربهێنە بۆ بنیادنانی متمانە و دیاریکردنی بوارەکان بۆ باشترکردن. بە ئامادەکاریی گونجاو، دەتوانیت ئەم هەڵانە دوربخەیتەوە و بە رەنگی سەرکەوتن تێپەڕیت!

پرسیارەکان دەربارەی گەلانی بومی ئەبۆریجینی و تۆرس ستریت ئایلەندەر لە هەموو تاقیکردنەوەی هاوڵاتیبوندا دەردەکەون. گرنگتر لەوەش، تێگەیشتن لە مێژوو و کلتوریان گرنگە بۆ نرخاندنی ئوسترالیای هاوچەرخ.

کۆنترین کولتووری زیندووی جیهان

گەلانی بومی ئەبۆریجینی و تۆرس ستریت ئایلەندەر لە نێوان 50,000 و 65,000 ساڵدا لە ئوسترالیا ژیاون، کە دەیانکاتە کۆنترین کلتووری بەردەوام لە جیهاندا. ئەمە جێگای شانازیەکی گەورەیە بۆ هەموو ئوسترالیەکان.

زانیارییە سەرەکییەکان بۆ تاقیکردنەوەکە

• دوو کۆمەڵی جیاواز: گەلانی بومی (لە وشکانی و تاسمانیا) و گەلانی دوورگەکانی تۆرس (دوورگەکان لە نێوان کوینزلاند و پاپوا گینیای نوێ)
• زمانەکان: پێش نیشتەجێبوونی ئەورووپییەکان زیاتر لە 300 گرووپی زمانی جیاواز هەبوون
• پەیوەندی بە زەوی: پەیوەندییەکی قووڵی ڕۆحی، کلتووری و ئابووری لەگەڵ زەوی
• ناسین: حکوومەتی ئوسترالیا دان بە پێگەیان وەک یەکەمین ئوسترالییەکان دادەنێت

بازنەی مێژوویی

• پێش 1788: کۆمەڵگای بەهێز بە پێکهاتەی کۆمەڵایەتی ئاڵۆز
• 1788: نیشتەجێبوونی ئەورووپی دەستی پێکرد، کە بووە هۆی کاریگەری زۆر خراپ
• 1967: ڕیفراندۆم بە پشتگیری زیاتر لە 90% تێپەڕی بۆ ژماردنی خەڵکی بومی لە سەرژمێریدا
• 2008: داواکاری نیشتمانی بۆ نەوەی دزراو

ڕیفراندۆمی ١٩٦٧

ئەم ساتە چارەنووسسازە وای کرد ئوسترالیەکان بە زۆرینەیەکی گەورەوە دەنگ بدەن بۆ:

• خەڵکی بومی لە سەرژمێری نیشتمانیدا بگرن
• ڕێگا بدەن حکوومەتی فیدراڵ یاسا بۆ خەڵکی بومی دابنێت
• ناسینی خەڵکی بومی وەک هاوڵاتی تەواو

بەشداریی کولتووری

ئوسترالیە بومیەکان نیشتمانیان دەوڵەمەندتر کردووە لە رێگەی:

• هونەر: نیگاری خاڵدار، نیگاری بەردین، و کارە هاوچەرخەکان
• مۆسیقا: دیجریدوو، کلاپستیکس، و گۆرانیبێژە هاوچەرخەکان
• وەرزش: زۆر وەرزشوانی ناودار و پاڵەوان
• زانست: دەرمانی دارستان، بەڕێوەبردنی زەوی، ئەستێرەناسی

هێماکانی گرنگ

• ئاڵای بومیان: ڕەش (خەڵک)، سوور (زەوی)، زەرد (خۆر)
• ئاڵای دوورگەکانی تۆرس: سەوز (زەوی)، ڕەش (خەڵک)، شین (دەریا)، ئەستێرەی سپی
• بەخێرهاتن بۆ وڵات: ڕێوڕەسمی نەریتی کە لەلایەن خاوەنە نەریتییەکانەوە ئەنجام دەدرێت
• ناسینی وڵات: ناسینێک کە هەر کەسێک دەتوانێت پێشکەشی بکات

پرسیارە باوەکانی تاقیکردنەوە

ئامادەبن بۆ پرسیار دەربارەی:

• درێژایی ئامادەیی خەڵکی بنەڕەتی (٥٠,٠٠٠-٦٥,٠٠٠ ساڵ)
• دوو کۆمەڵ (ئابۆریجینی و دانیشتووانی دوورگەی تۆرس)
• ڕیفراندۆمی ١٩٦٧
• ناسینی حکوومەت بۆ یەکەمین ئوسترالیەکان
• گرنگی زەوی لە کولتووری خەڵکی بنەڕەتی

ئاشتبوونەوەی نوێ

ئوسترالیا بەردەوامە لە کارکردن بۆ ئاشتبوونەوە لە ڕێگەی:

• مشتومڕەکانی ناسینی دەستووری
• هەوڵەکانی داخستنی کەلێن
• ناسینی مافی زەوی بنەڕەتی
• باسەکانی ڕاستی-گێڕانەوە و پەیماننامە

لەبیرت بێت: پرسیارەکان دەربارەی خەڵکی بنەڕەتی ئوسترالیا تاقیکردنەوەی زانیاری ڕاستەقینە و تێگەیشتن لە شوێنی تایبەتیان لە نیشتمانەکەماندا دەکەن. مامەڵەیان لەگەڵ ڕێزەوە و ناسینی کۆنترین کلتووری زیندووی جیهان بکەن.

سمبولە نیشتمانییەکان ئوسترالیەکان یەکدەگرن و بایەخ، مێژوو، و ئاواتەکانمان نیشان دەدەن. تاقیکردنەوەی هاوڵاتیبوون هەمیشە پرسیار لەم سمبولانە دەکات، بۆیە تێگەیشتنی تەواو گرنگە.

ئاڵای ئۆسترالیا

ئاڵای ئێمە چیرۆکی نیشتمانەکەمان دەگێڕێتەوە:

• ئاڵای یەکگرتوو (سەرەوەی چەپ): نوێنەری پەیوەندیە مێژووییەکانمان بۆ بەریتانیا و سیستەمی وستمنستەر
• ئەستێرەی کۆمۆنوڵس (ژێر ئاڵای یەکگرتوو): حەوت لق - شەش بۆ ویلایەتەکان و یەک بۆ هەرێمەکان
• خاچی باشووری (لای ڕاست): پێنج ئەستێرە کە نوێنەری ئەو کۆمەڵە ئەستێرانەن کە لە نیوەکرەی باشوور دیارن
• ڕەنگەکان: پاشخانی شین، بە سوور، سپی و شین لە ئاڵای یەکگرتوو

سروودی نیشتمانیی ئۆسترالیا

"پێشکەوتنی ئوسترالیای جوان" - لە ساڵی ١٩٨٤ پەسەند کرا، جێگرەوەی "خودایە شاژنەکە بپارێزە"

بڕگە سەرەکیەکان لەبیر بکە:

• هێڵی یەکەم: "ئوسترالیەکان با هەموومان دڵخۆش بین، چونکە ئێمە یەک و ئازادین"
• گۆڕدرا لە ٢٠٢١: "یەک و ئازاد" جێگای "گەنج و ئازاد"ی گرتەوە بۆ ناسینی مێژووی خەڵکی بنەڕەتی
• پیرۆزبایی: زەوی زێڕینمان، دیاریەکانی سروشت، و دەوردراو بە دەریا
• بانگەوازی کردار: "لە پەڕەی مێژوودا، با هەر قۆناغ، ئوسترالیای جوان پێشبکەوێت"

کۆڵاری کۆمۆنوڵس

سمبولی فەرمی ئێمە دەگرێتەوە:

• کانگارو و ئیمو: پاڵپشتی سپەرەکە، هەڵبژێردراون چونکە ناتوانن بۆ دواوە بڕۆن (هێمای پێشکەوتن)
• سپەرە: تایبەتمەندیەکانی شەش ویلایەت تیایدایە
• ئەستێرەی کۆمۆنوڵس: ئەستێرەیەکی حەوت لقی سەرووی سپەرەکە
• گوڵی زەرد: پاشخانی گوڵی نیشتمانی ئوسترالیا
• پەڕاندن: ناوی "ئوسترالیا" لەخۆ دەگرێت

ڕەنگە نیشتمانییەکان

سەوز و زێڕ - بە فەرمی لە ساڵی ١٩٨٤ دامەزرا

• بەئیلهام وەرگرتن لە گوڵی زەرد (گوڵی نیشتمانی)
• لەلایەن تیمە وەرزشییە نیشتمانییەکانەوە بەکاردەهێنرێت
• نوێنەرایەتی دەشتاییەکانی ئوسترالیا دەکات

گوڵی نیشتمانی

گوڵی زێڕین (ئاکاسیا پیکنانسا)

• گوڵە زەردە گەشەکان لە بەهاردا دەگوڵێن
• ڕووەکێکی بەهێز کە بەسەر ئوسترالیادا بڵاوبووەتەوە
• ڕۆژی وەتڵ لە ١ی سێپتەمبەر بەڕێز دەگیرێت

بەردی نیشتمانی

ئۆپاڵ - ئوسترالیا ٩٥٪ی ئۆپاڵی بەهادار لە جیهان بەرهەم دەهێنێت

هێما گرنگەکانی دیکە

• ڕۆژی لەدایکبوونی شاژن: پشووی گشتی لە دووهەم دووشەممەی مانگی شەش (بەدەر لە WA)
• ڕۆژی ئوسترالیا: ٢٦ی ژانویە - ساڵڕۆژی گەیشتنی یەکەم کەشتی
• ڕۆژی ئانزاک: ٢٥ی ئەپریل - یادکردنەوەی هەموو ئەوانەی خزمەتیان کردووە و گیانیان بەختکردووە

هێماکانی ویلایەت و هەرێم

هەر ویلایەتێک سمبولی خۆی هەیە:

• NSW: وراتا (گوڵ)، شینی (ڕەنگ)
• ڤیکتۆریا: هیث (گوڵ)، شینی دەریایی و زیوین
• کوینزلەند: گوڵی ئۆرکید کوکتاون، مارون
• SA: گوڵی بیابانی ستورت، سوور، شین و زێڕین
• WA: پنجەی کەنگەری سوور و سەوز، ڕەش و زێڕین
• تاسمانیا: گومی شینی تاسمانی، سەوزی تاریک و زێڕین

پێداویستییەکانی تاقیکردنەوە بۆ هێما نیشتمانییەکان

• بزانە هەر توخمێکی ئاڵا چی نوێنەرایەتی دەکات
• لەبیرت بێت ئەستێرەی کۆمەڵگا حەوت لق هەیە
• سروودەکە "پێشڤەچوونی ئوسترالیای جوان" یە نەک "وڵتزینگ ماتیڵدا"
• سەوز و زێڕین ڕەنگە نیشتمانییەکانن، نەک ڕەنگەکانی ئاڵا
• کەنگەر و ئیمو هەڵبژێردراون چونکە ناتوانن بەپاش بڕۆن

پرسیارە باوەکانی تاقیکردنەوە

• "گوتەنی ئەستێرەی کۆمۆنوڵس چی دەگەیەنن؟"
• "گوڵی نیشتمانیی ئوسترالیا چییە؟"
• "چ ئاژەڵانێک لەسەر مۆری دەستەی کۆمۆنوڵس دیارن؟"
• "ڕەنگە نیشتمانییەکانی ئوسترالیا چین؟"
• "خاچی باشووری چی دەگەیەنێت؟"

ستراتیژی خوێندن: کارتی زانیاری بۆ هەر سمبولێک و واتاکەی دروست بکە. ئاڵا و نیشانی دەوڵەت بە چاوی خەیاڵ ببینە کاتی خوێندن. تێگەیشتن لە واتای هەر پارچەیەک لە بیرکردنەوەی زۆرەملێ ئاسانترە.

زانینی ئەوەی چاوەڕوانی چی دەکرێت لە ڕۆژی تاقیکردنەوەکە دڵەڕاوکێ بە شێوەیەکی بەرچاو کەم دەکاتەوە و کارایی تۆ باشتر دەکات. ئەم ڕێبەرە گشتگیرە بە تەواوی پڕۆسەکە بۆت ڕوون دەکاتەوە.

پێش ڕۆژی تاقیکردنەوە

هەفتەیەک پێش:

• شوێن و کاتی تاقیکردنەوەکەت پشتڕاست بکەوە
• ڕێگا و گواستنەوەت پلان بۆ دابنێ
• ئەگەر شارەزای شوێنەکە نیت، پراکتیسێکی پێشوەختە بکە
• بەڵگەنامە پێویستەکان کۆبکەوە
• هەموو ڕۆژێک تاقیکردنەوەی پراکتیس بکە بەڵام خۆت قەرەبووی زۆر نەکەیتەوە

شەوی پێش:

• 7-8 کاتژمێر خەوت هەبێت
• بەڵگەنامەکان لە فۆڵدەرێکدا ئامادە بکە
• چەندین ئاگادارکەرەوەی کاتژمێر دابنێ
• پرسیارەکانی بایەخ یەک جاری دیکە پێداچوونەوەیان بۆ بکە
• درەنگ خوێندنەوە دوور بخەوە - پشوودان گرنگترە

چی پێویستە بیهێنیت

بەڵگەنامە پێویستەکان:

• نامەی بانگهێشتی تاقیکردنەوە
• ناسنامەی وێنەدار (پاسپۆرت یان گواهینامەی شوفێری)
• هەر بەڵگەنامەیەکی زیادی داواکراو

کەلوپەلی پێشنیارکراو:

• بوتڵی ئاو
• دەستماڵ
• چاوگری خوێندنەوە ئەگەر پێویست بوو
• چاودێری بکه (مۆبایلەکان دەبێت کوژێنرابنەوه)

گەیشتن و تۆمارکردن

• ٣٠ خولەک زووتر بگه: کات بۆ پارکینگ و دۆزینەوەی ژووری تاقیکردنەوه دابنێ
• پڕۆسەی تۆمارکردن: کارمەندان ناسنامه و بانگهێشتی تۆ دڵنیا دەکەنەوه
• کەلوپەلەکانت بپارێزه: مۆبایل و جانتاکان لە کەپسوولەکانی دابینکراو دادەنرێن
• ناوچەی چاوەڕوانی: دەتوانیت لەگەڵ بەشداربووانی تر چاوەڕوان بیت

ژینگەی تاقیکردنەوە

تاقیکردنەوەکە لەسەر کۆمپیوتەر لە ژوورێکی بێدەنگ ئەنجام دەدرێت:

• ستاگەی کۆمپیوتەری تاکەکەسی بە پەردەی تایبەتمەندی
• هەندێک جار گوێپێچ دابین دەکرێت بۆ کەمکردنەوەی دەنگ
• چاودێری تاقیکردنەوه لە ماوەی تاقیکردنەوەدا ئامادەیه
• قسەکردن قەدەغەیه دوای دەستپێکردنی تاقیکردنەوه
• دەستت بڵند بکه ئەگەر پێویستیت بە یارمەتی هەیه

لە کاتی تاقیکردنەوەدا

شێوازی تاقیکردنەوەکە:

• ٢٠ پرسیاری چەند هەڵبژاردەیی یەک بە یەک دەردەکەون
• هەڵبژاردەی وەڵامەکەت کلیک بکه
• دەتوانیت بگەڕێیتەوه سەر پرسیارەکانی پێشوو
• کاتژمێر کاتی ماوەی پاشماوه پیشان دەدات
• پێش ناردن، پێداچوونەوه بکه

بەڕێوەبردنی کات:

• ٤٥ خولەک لە کۆی گشتیدا = زیاتر لە ٢ خولەک بۆ هەر پرسیارێک
• زۆربەی خەڵک لە ٢٠-٣٠ خولەکدا تەواوی دەکەن
• کاتی زیادەت بۆ پێداچوونەوەی وەڵامەکان بەکار بهێنه
• پەلە مەکه - هەر پرسیارێک دوو جار بخوێنەوه

پوختەی ستراتیژی:

• هەر پرسیارێک بە تەواوی بخوێنەوه پێش ئەوەی چاوت بکەوێتە هەڵبژاردەکان
• سەرەتا وەڵامە هەڵەکان لابەره
• پرسیارە سەختەکان نیشان بدە و دواتر بگەڕێوە
• متمانە بە هەستی یەکەمی خۆت بکە مەگەر دڵنیا نیت هەڵەیە
• وەڵامی هەموو پرسیارەکان بدەوە - هیچ سزایەک بۆ دەستنیشانکردن نییە

بەربەستە باوەکانی ڕۆژی تاقیکردنەوە

کێشەکانی کۆمپیوتەر:

• ئەگەر شاشەکە وەستا، دەستت بۆ سەرەوە بڵند بکەوە
• تاقیکردنەوەکە دەکرێت دووبارە دەست پێ بکرێتەوە بەبێ لەدەستدانی پێشکەوتن
• زانستی بنەڕەتی کۆمپیوتەر بەسە - تەنها کلیک کردن

بەڕێوەبردنی دڵەڕاوکێ:

• پێش دەستپێکردن هەناسەی قووڵ هەڵبکێشە
• ڕوونکردنەوەی شاشەکە بە وریاییەوە بخوێنەوە
• بیرت بێت: دەتوانیت دووبارەی بکەیتەوە ئەگەر پێویست بوو
• سەرنج بدە لەسەر یەک پرسیار لە یەک کاتدا

دوای تاقیکردنەوە

ئەنجامی دەستبەجێ:

• ئەنجامەکان دەست بە دەست لەسەر شاشەکە دەردەکەون
• دەبینیت PASS یان FAIL
• پوختەی نمرەکان پیشان دەدرێت
• پرسیارەکانی بەهاکان بە جیا پیشان دەدرێن

ئەگەر دەربازی بیت:

• پیرۆزبایی! بڕوانامەیەک وەردەگریت
• چاوەڕوانی بانگهێشتی بۆنەی هاوڵاتیبوون بکە
• بۆنەکە بەزۆری لە ماوەی 6 مانگدا دەبێت
• تۆ لە بۆنەکەدا دەبیتە هاوڵاتی

ئەگەر دەربازی نەبیت:

• دڵسارد مەبە - زۆر کەس پێویستیان بە هەوڵی چەندین جارە
• زانیاری سەبارەت بە دووبارەکردنەوە وەردەگریت
• هیچ سنوورێک لەسەر ژمارەی هەوڵەکان نییە
• بەکارهێنانی پێداچوونەوەکان بۆ چڕکردنەوەی خوێندنەکەت
• چاوەڕوانی بۆ بەروارێکی نوێی تاقیکردنەوە

ڕەخساندنی دەرفەتە تایبەتەکان

بەردەست ئەگەر پێویست بوو:

• کاتی زیادەی بۆ دۆخە پزیشکییەکان
• هەڵبژاردەکانی چاپی گەورە
• یارمەتی بۆ کەمئەندامییە جەستەییەکان
• داواکردن کاتی گرتنی تاقیکردنەوەکەت

پێداویستییەکانی کۆتایی بۆ سەرکەوتن

• وەک هەر بەروارێکی گرنگ مامەڵەی لەگەڵ بکە
• ئەرێنی بە - تۆ بە باشی ئامادەبوویت
• بیرت بێت بۆچی دەتەوێت هاوڵاتی بیت
• دوای تاقیکردنەوەکە دڵخۆش بە بێ گوێدان بە ئەنجام
• فێربوون لە ئەزموونەکە ئەگەر دووبارەی دەکەیتەوە

بیرت بێت: تاقیکردنەوەکە بۆ ئەوە دیزاین کراوە کە دادپەروەرانە و بەدەستهێنراو بێت. بە ئامادەکاری گونجاو بە بەکارهێنانی پلاتفۆرمی ڕاهێنانمان، هەموو ئامرازەکانت هەیە بۆ سەرکەوتن. بەختت بەرز بێت لە گەشتەکەتدا بۆ بوون بە هاوڵاتییەکی ئوسترالی!